Czy jesteś wolny od efektu framingu?

Tak wiem, tytuł brzmi poważnie jednak kiedy zobaczysz przykład, przekonasz się że to nie takie straszne. A o co chodzi? O sposób sformułowania myśli, który wpływa na nasze przekonania:

Czy przyjmiesz zakład, który daje 10% prawdopodobieństwa wygranej w wysokości 95$ i 90% prawdopodobieństwa utraty 5$?

Czy zapłacisz 5$ za udział w loterii, na której los daje 10% prawdopodobieństwa wygranej w wysokości 100$ i 90 % prawdopodobieństwa braku wygranej?

Zwróć uwagę, że oba problemy są identyczne. W obu stajesz przed wyborem, czy Czytaj dalej „Czy jesteś wolny od efektu framingu?”

Giełda a efekt Dunninga-Krugera

Zjawisko polegające na tym, że człowiek niewykwalifikowany w jakiejś dziedzinie życia ma tendencję do przeszacowywania swojej wiedzy i umiejętności w tej dziedzinie nazywa się efektem Dunninga-Krugera (od nazwisk naukowców, którzy przebadali je jako pierwsi). Podobno zainspirowała ich historia przestępcy rabującego banki, który rozsmarowywał sobie na twarzy sok z cytryny. Ponieważ tego soku można używać jako atramentu sympatycznego, rabuś zakładał że jego twarz nie będzie widoczna na nagraniach z monitoringu! Czytaj dalej „Giełda a efekt Dunninga-Krugera”

Procent składany

Successful Woman Sunrise New York City Skyline

Historia, ta  zaczyna się w roku 1609, gdy Henry Hudson, brytyjski żeglarz zatrudniony przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską odkrywa miejsce, które nazywane było przez miejscowych Indian Lenape – „Manna – Hata” czyli „Wyspa Wielu Wzgórz”.
W roku 1613 na wyspie pojawiają się pierwsi osadnicy z Holandii, a w latach 1624-25 zaczyna się masowa kolonizacja i powstaje Nowy Amsterdam (miasto znane dzisiaj jako Nowy Jork). W roku 1626 ówczesny gubernator kolonii – Peter Minuit kupuje wyspę od Indian Lenape za  towary o łącznej wartości 60 guldenów holenderskich czyli około 24 dolarów.

Transakcja ta do dziś jest synonimem bardzo lukratywnego biznesu, ponieważ wiemy, czym jest i jak dziś wygląda ta wyspa. Zatem Holendrzy zrobili dobry interes. A Indianie? Czytaj dalej „Procent składany”

Motywacje i cele oszczędzania

SONY DSC

Co motywuje ludzi do odkładania pieniędzy na przyszłość? Wiedza na ten temat ma spore znaczenie, ponieważ dzięki niej można konstruować skuteczne strategie. Strategie mające na celu stymulowanie takich zachowań, które spowodują iż ludzie będą skłonni wyrzec się części bieżącej konsumpcji, po to by w przyszłości korzystać ze zgromadzonego kapitału. Ponieważ nie wszyscy oszczędzają z tych samych powodów, do różnych osób będą przemawiać różne argumenty dotyczące oszczędzania.

Jedna z koncepcji (Xiao, Anderson, 1997), która wyjaśnia motywy oszczędzania nawiązuje do Czytaj dalej „Motywacje i cele oszczędzania”

Czym jest apofenia?

SONY DSC

Czy czasem wydaje ci się, że niektóre zbiegi okoliczności są tak niewiarygodne, że nie sposób nie przypisać im jakiegoś głębszego sensu? Bywa, prawda? Tymczasem zbiegi okoliczności są powszechną częścią życia. Nawet te najbardziej nieprawdopodobne. To twój umysł dopiero nadaje im znaczenie. Czy zdarza ci się w chaosie lub ciągu przypadkowych zdarzeń dostrzegać sens, którego w istocie tam nie ma? Jeżeli ta przypadłość dotyka cię w miarę często, to Czytaj dalej „Czym jest apofenia?”

Nadmierna pewność siebie

Zdarza się, że ludzie bywają zbyt pewni siebie:) Przejawia się to głównie w przecenianiu swojej wiedzy, złej ocenie ryzyka oraz swoich możliwości kontrolowania zdarzeń. Czy może to mieć wpływ także na decyzje inwestycyjne? Jak najbardziej. Inwestorzy są przekonani, że ceny akcji które posiadają będą rosnąć szybciej niż tych akcji, których nie mają w portfelu. Nawet jeżeli nie pojawiły się żadne informacje, które mogłyby potwierdzić takie oczekiwania. Samo posiadanie akcji daje iluzoryczne poczucie kontroli nad ich notowaniami. Nadmierna pewność siebie powoduje trudności z prawidłową oceną zebranych danych, a także przecenianie własnych umiejętności analitycznych. To z kolei może prowadzić do Czytaj dalej „Nadmierna pewność siebie”

% składany – Nie wierzę !

Podczas jednego ze szkoleń objaśniałem zebranym (a byli to ludzie reprezentujący różne branże) na czym polega działanie procentu składanego. Pewna pani powiedziała: „A ja nie wierzę, że inwestując 300-400 zł miesięcznie za 30-40 lat będę miała milion złotych”. „I bardzo słusznie– powiedziałem – ponieważ to nie jest kwestia wiary, tylko… matematyki”. Wystarczy wrzucić te dane do arkusza kalkulacyjnego, a przekonamy się, że to prawda. Jednak zatrzymajmy się na tym skąd bierze się ten brak wiary. Czytaj dalej „% składany – Nie wierzę !”